Quá trình phục hồi sau phẫu thuật sẽ diễn ra như thế nào?

Dưới đây là tóm tắt những nội dung chính từ đoạn văn bạn cung cấp về quá trình phục hồi sau phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước (ACL):

Tổng quan

Phục hồi chức năng sau phẫu thuật tái tạo ACL là một quá trình kéo dài, thường mất từ 9 đến 12 tháng. Quan trọng là việc phục hồi nên dựa vào các tiêu chí chức năng hơn là mốc thời gian cứng nhắc, mặc dù thời gian vẫn là yếu tố cần cân nhắc.

Các Giai đoạn Phục hồi Chính

• Chuẩn bị trước phẫu thuật: Giai đoạn này rất quan trọng để ổn định khớp gối, lấy lại tầm vận động duỗi hoàn toàn, giảm sưng và đau. Việc phục hồi trước phẫu thuật giúp cải thiện sức mạnh cơ tứ đầu và là yếu tố dự đoán kết quả phẫu thuật.
• Giai đoạn 1 (0-2 tuần sau phẫu thuật): Tập trung vào việc bảo vệ mảnh ghép, kiểm soát sưng đau, và đạt được tầm vận động duỗi gối hoàn toàn (duỗi thẳng) cùng khả năng gập gối 90 độ. Các bài tập gồm gồng cơ tứ đầu, nâng chân, và đi lại bằng nạng.
• Giai đoạn 2 (2-6 tuần sau phẫu thuật): Mục tiêu là phục hồi dáng đi bình thường, đạt tầm vận động khớp hoàn toàn, và cải thiện sức mạnh cơ, sức bền. Các bài tập chuỗi vận động đóng (CKC) có thể bắt đầu từ tuần thứ 2, trong khi chuỗi mở (OKC) bắt đầu từ tuần thứ 5.
• Giai đoạn 3 (6-12 tuần sau phẫu thuật): Tăng cường sức mạnh và sức bền. Mục tiêu là đạt tầm vận động từ 0 đến 130 độ và cải thiện cảm thụ bản thể. Các bài tập tiến bộ hơn như chùng chân (lunges) và bắt đầu chạy bộ trên máy.
• Giai đoạn 4 (3-6 tháng sau phẫu thuật): Tập trung vào tăng cường sức mạnh, sức bền và bắt đầu các hoạt động thể thao đặc thù. Bệnh nhân có thể bắt đầu chạy bộ sau 4 tháng và tiến hành các bài tập nhảy.
• Giai đoạn 5 (6-9 tháng sau phẫu thuật): Cải thiện thể lực tổng thể và chuẩn bị để quay lại tập luyện thể thao. Giai đoạn này bao gồm các bài tập chuyên biệt cho từng môn thể thao.

Tiêu chí quan trọng để quay lại hoạt động thể thao

Các tiêu chí chức năng quan trọng để quay lại hoạt động thể thao gồm:

• Đi bộ không khập khiễng và không cần dụng cụ hỗ trợ.
• Thực hiện squat hai chân đến 90 độ với độ lệch giữa hai chân dưới 20%.
• Có khả năng kiểm soát tốt thân và chi dưới trong các chuyển động đổi hướng.

Các vấn đề cần lưu ý

• Các vấn đề thường gặp: Hạn chế tầm vận động (đặc biệt là duỗi gối) và đau mặt trước khớp gối.
• Các loại mảnh ghép: Mỗi loại mảnh ghép tự thân (gân bánh chè, gân hamstring, gân cơ tứ đầu) đều có ưu và nhược điểm riêng. Ví dụ, mảnh ghép gân bánh chè có thể gây đau mặt trước gối, trong khi mảnh ghép gân hamstring có nguy cơ tái rách cao hơn ở bệnh nhân trẻ tuổi.
• Yếu tố rủi ro tái rách: Bệnh nhân dưới 25 tuổi, nữ giới, có dấu hiệu “pivot shift” lớn, và đường kính mảnh ghép nhỏ hơn 8mm có nguy cơ tái rách cao.